ماهنامه بازارهای برق جهان جزء اولین نشریه های تخصصی در صنعت برق می باشد این ماهنامه تخصصی به تحلیل قیمت بازارها عمده فروشی برق در دنیا می پردازد.این نشریه می تواند تاثیر بسیاری بر اطلاعه و آگاهی از وضعیت و روند قیمتها و علل تغییر آن در بازارهای برق مختلف و بهرهمندی از تجربیات این کشورها را به همراه داشته باشد. در این باره با خانم نسیبه فروزان رئیس گروه ابزارهای مالی برق در بورس و سرپرست ماهنامه بازارهای برق جهان گفتگویی را انجام داده ایم که به اختصار می خوانیم:
در خصوص روند شکلگیری و ضرورت تدوین ماهنامه بازارهای برق جهان توضیح دهید.
ماهنامه بازارهای برق جهان، اولین مجله تخصصی صنعت برق در حوزهی تحلیل قیمتهای بازارهای عمدهفروشی برق دنیا می باشد. این مجله تخصصی توسط دفتر معاملات خارج از بازار معاونت بازار برق تهیه و در پایان هر ماه میلادی منتشر میشود.
پیش از انتشار این مجله، مستندی بر تحلیل بازارهای عمدهفروشی برقِ سایر کشورها متمرکز در دسترس نبود. در این ماهنامه، تحلیلها و گزارشهای مقایسهای متنوعی بر اساس دادههای منتشر شده توسط اپراتورهای بازار برق در کشورهای منتخب تهیه و در اختیار مدیران ارشد صنعت برق و کلیه ذینفعان این حوزه قرار میگیرد. اطلاع از وضعیت و روند قیمتها و علل تغییر آن در بازارهای برق مختلف و بهرهمندی از تجربیات این کشورها میتواند در سیاستگذاریها و توسعهی بازار برق ایران مفید واقع باشد.
محورهای اصلی ماهنامه بازار های برق جهان چیست؟
ماهنامه بازارهای برق جهان، شامل چهار بخش اصلی بازارهای برق کشورهای منتخب، بازار برق ایران، بازارهای جهانی نفت و گاز و بخش گزارشهای تحلیلی، اخبار و رخدادهای بازارهای جهانی برق و سوخت می باشد.
معاملات برق در بازارهای برق دنیا را می توان در یک دستهبندی کلی به بازارهای نقدی(spot) (نزدیک به زمان بهرهبرداری) و بازارهای مالی تقسیم بندی کرد. تمرکز این ماهنامه بر بازار عمدهفروشی برق است، به گونه ای که در بازارعمدهفروشی برق، بازار روز پیش (Day-ahead)، مرجع قیمتی و مقایسهای برای سایر بازارها میباشد و در قسمت بازارهای برق کشورهای منتخب، روند قیمتها در "بازار روز پیش" استخراج و تحلیل میشود.
برای مقایسهی بازار برق ایران با سایر بازارهای برق دنیا، یک بخش از مجله به بازار برق ایران اختصاص داده شده استتا امکان مقایسه بازار برق ایران با سایر کشورها فراهم شود. در این بخش، متوسط نرخ خرید برق در بازار روز پیش ایران به صورت روزانه برای ماه میلادی مربوطه در دسترس میباشد. آقای مهندس حسین محمدی از همکاران دفتر مطالعات و پایش بازار برق، اطلاعات پایهی مورد نیاز برای تدوین گزارشات این قسمت را در اختیار دفتر معاملات خارج از بازار قرار میدهد.
از نقاط قوت این مجله، اطلاعرسانی قیمتهای جهانی نفت و گاز در کنار قیمتهای برق میباشد. از آنجایی که نرخ سوخت، تأثیر مستقیم بر قیمت برق دارد لذا در این ماهنامه، قیمتهای جهانی نفت و گاز در چند هاب اصلی و منتخب، تحلیل و بررسی میشود. در بخش گاز، قیمت بازار نایمکس، هنری هاب، تی تی اف و انگلستان و در بخش نفت خام، قیمت بازار نفت برنت و وست تگزاس اینترمدیت ارائه میشود. وجود گزارشها و نمودارهای تحلیلی و مقایسهای برای بازههای ماهانه و سالانه، امکان بررسی تأثیر نوسانات قیمت سوخت بر قیمت برق را فراهم میکند. آقای مهندس محمد حسین موحد از همکاران این دفتراطلاعات بخش نفت و گاز مجله را تهیه می کند.
یکی از بخشهای مهم مجله که تکمیل کنندهی اهداف مدنظر از انتشار مجلهی بازارهای برق جهان است، بخش تحلیل رویدادها و اخبار مهم در حوزه بازارهای برق جهان است. برای تهیه محتوای این قسمت، منابع متنوعی مورد استفاده قرار میگیرد به طور مثال، در سایت اپراتورها و نیز رگولاتورهای بازارهای برق کشورهای منتخب، بخش گزارشها و آنالیز دادهها ، از مراجعی است که گزارشات ماهانه، فصلی یا سالانه آن منتشر و مورد استفاده قرار میگیرد و دادههای منتشر شده توسط آژانس بین المللی انرژی نیز از منابع پرتکرار می باشد. بخش های مذکور مجله،عموما مراجع پایه سایت بازار برق کشورهای منتخب در مجله است که جهت بهرهمندی و رجوع مخاطبان ذکر شده و منابع متنوعی را ارائه می دهد. از آنجایی که مدیران ارشد صنعت برق از مخاطبان این ماهنامه هستند، سعی شده مطالب متناسب با محدودیت زمانی ، تحلیل و جمع بندی شود و تمامی مطالب برگرفته شده در قالب مقالهای به اختصار تهیه و در این بخش ارائه شود تا بر اساس تجربیات سایر کشورها، چشمانداز مناسبی برای سیاستگذاری بهتر در حوزهی برق فراهم شود.
در این مجله، بازارهای برق کدام کشورها مورد بررسی قرار گرفته است و معیار انتخاب چه بوده است؟
در این مجله، بازار روزپیش 11 بازار برقِ کشور انتخاب و در پایان هر ماه میلادی تحلیل و بررسی می شود. این بازارها شامل بازار برق نوردپول، انگلستان، پرتغال و اسپانیا، آلمان، ایتالیا، هند، ترکیه، ژاپن، کرهجنوبی و استرالیا میباشد.
بازار نوردپول و استرالیا از بازارهای برق موفق و پیشرو در این زمینه هستند که بدین جهت در مجله به آنها پرداخته شده است. یک معیار دیگر در انتخاب بازارها، انتشار اطلاعات قیمتهای ساعتی یا روزانهی بازار روزپیش توسط اپراتور بازار برق مربوطه، بلافاصله پس از پایان ماه میلادی است و کلیهی آمارها و نمودارهای تحلیلی و گزارشات مقایسهای ماهانه، فصلی و سالانه که در مجله ارائه میشوند را مستقیماً بر اساس این اطلاعاتِ پایه استخراج میکنیم. لذا از این منظر، بازارهای برق مختلفی مورد بررسی قرارگرفتند ولی به دلیل تأخیر در انتشار دادههای فوق در بازهی زمانی مورد نظر و یا به روز نبودن دادههای منتشر شده، در مجله قرار داده نشدند.
بازارهایی که در حال حاضر در ماهنامه تحلیل میشوند از حیث تعداد، تنوع جغرافیایی و کارآمدی بازار مناسب هستند. برای تهیه این بخش آقای مهندس محمد حبیبی و خانم مهندس فرزانه افضلیان، تحلیل بازار ترکیه را بر عهده دارند. خانم انسیه سعیدی نیز در جمع آوری دادههای اولیهی بازار کره جنوبی با ما همکاری داشتند.
آیا در تهیه مجله با محدودیت یا مشکلاتی مواجه بوده اید؟
بیشتر محدودیتها مربوط به دسترسی به اطلاعات قیمتی پایه است. دسترسی به سایت بازار برق برخی کشورها با آی پی ایران فراهم نیست. از اینرو بازارهای برق آمریکا در مجله نیستند یا نمونهای دیگر اینکه دسترسی به اطلاعات بازار برق اونتاریوی کانادا نیز که برای چند ماه در مجله مورد تحلیل قرار گرفت به تازگی برای آی پی ایران غیرفعال شده است.
تهیهی و انتشار مجلهای با این تنوع وحجم داده در بازهی زمانی بسیار محدود بعد از پایان هر ماه میلادی قطعاً نیازمند یک کار تیمی است لذا لازم میدانم از همه همکارانی که در تهیه این مجله مشارکت و همکاری دارند قدردانی نمایم.
لازم می دانم، از آقای مهندس حمیدرضا باقری معاون بازار برق، برای حمایتهای بی دریغ شان و همچنین از آقای دکتر بهروز احمدی حدید، مدیر دفتر معاملات خارج از بازار برق به جهت ارائه رهنمودهای موثر و کلیدی که ایدهی اولیهی تدوین این مجله را پیشنهاد نمودند، تشکر کنم.
در پایان امیدوارم توانسته باشیم گامی هرچند کوچک اما موثر در راستای اعتلای بازار برق کشورمان برداشته باشیم. از این رو از همهی متخصصین و صاحب نظران این حوزه دعوت مینماییم که در جهت ارتقاء این مجله ما را از پیشنهادات و همکاری خود بهرهمند سازند.