تالار سبز بورس با چه هدفی ایجاد شده است؟
تابلو برق سبز با هدف حمایت از نیروگاههای تجدیدپذیر و صنایع مشمول ماده 16 قانون جهش تولید دانش بنیان برای اولین بار در خاورمیانه توسط شرکت مدیریت شبکه برق ایران، سازمان انرژیهای تجدیدپذیر و بهره وری انرژی برق (ساتبا ) و شرکت بورس انرژی ایران، طراحی و ایجاد شد. هدف از ایجاد تالار برق سبز ایجاد سازوکاری برای تعامل بهتر میان سرمایه گذاران و شرکت های مصرف کننده، با هدف شفافیت و فراهم کردن فضایی امن و کارامد برای معاملات انرژیهای تجدید پذیر در بورس انرژی بود. سایر اهداف ایجاد تابلوی برق سبز را میتوان به شرح زیر بیان کرد.
1-افزایش شفافیت: این فضا به سرمایه گذران کمک میکند تا اطلاعات دقیق تر و شفاف تری در باره وضعیت عرضه و تقاضای برق سبز، قیمت بازار و تغییرات آن در بازار سرمایه به دست آورند.
2-ایجاد بستر مناسب برای ارتباطات: تسهیل برقراری ارتباط مناسب و مستقل بین کارشناسان بازار، شرکتها و سرمایه گذاران که میتواند به تبادل بهتر اطلاعات و تجربیات کمک کند.
3-تشویق به توسعه پایدار: نام "سبز" میتواند به تشویق شرکتها و سرمایه گذران و توجه به مسایل زیست محیطی و پایدار در سرمایه گذاری های خود کمک کند.
4- افزایش کارایی و نقدینگی: فراهم آوردن محیطی که بتواند به تسریع و تسهیل فرایند های معاملاتی و به تبع آن افزایش نقدینگی در بازار انرژی تجدید پذیر منجر شود.
از سوی دیگر تالار برق سبز نقش کلیدی در بهبود عملکرد بازار سرمایه و جذب سرمایه گذاران جدید ایفا میکند. این بازار ضمن حمایت از نیروگاههای تجدیدپذیر شرایط ویژه برای صنایع مهیا نموده تا آنها نیز یک راهکار در دسترس و قابل اتکا برای اجرای تعهدات خود بر اساس ماده 16 قانون جهش تولید دانش بنیان داشته باشند. نکته ویژه این بازار برای صنایع خریدار عدم مشمولیت مدیریت مصرف بار برای ایشان تا سقف برق خریداری شده در تابلو برق سبز در دوره اوج بار بوده است. این موضوع باعث توجه ویژه صنایع برای خرید برق از تابلو برق سبز در تابستان سال گذشته و امسال شد تا بتوانند از این طریق مشمول اجرای برنامه های مدیریت مصرف بار نشوند
وظایف دفتر معاملات خارج از بازار در خصوص تابلوی سبز چیست؟
این دفتر طیف متنوعی از اقدامات و وظایف در حوزه معاملات بورس به صورت عام و معاملات تابلوی برق سبز به صورت خاص به عهده دارد. تخصیص کد یکتا به تولید کنندگان برای فعالیت در بورس، تخصیص میزان ظرفیت قابل معامله برای هر نیروگاه، تعیین صنایع و مصرف کنندگان مجاز به حضور در بورس، تبادل اطلاعات معاملات برق سبز با تمامی ذینفعان و ... برخی از اقدامات این دفتر است. به صورت کلی ورود تمامی نیروگاهها و مشترکین به بورس انرژی از طریق دفتر "معاملات خارج از بازار "صورت میپذیرد. بدین ترتیب که ساتبا که طرف قرارداد نیروگاههای تجدید پذیر میباشد اطلاعات مربوط به نیروگاهها را به این دفتر ارسال مینمایند که پس از بررسی های لازم فرمهای مربوطه تهیه و معرفی نامه لازم برای بورس جهت انجام معاملات صادر می شود. همچنین اطلاعات تمامی معاملات انجام شده در بورس به این دفتر ارسال و از طریق نرم افزار جامع بازار برق ایران EMIS)) در اختیار ساتبا و سایر ذینفعان قرار میگیرد. همچنین این دفتر سامانه ای تحت عنوان سامانه معاملات خارج از بازار را تهیه و در اختیار ذینفعانی چون مالکین شبکه، نیروگاه ها، خرده فروشان و ... قرار داده است که اطلاعات معاملات برق سبز تمامی مشترکین و همچنین تخصیص های مربوط به معاملات شرکت های خرده فروشی نیز از طریق این سامانه انجام شود.
ایجاد تالار بورس سبز چه ذینفعانی دارد؟
ذینفعان اصلی تالار برق سبز عبارتند از وزارت نیرو ،مصرف کنندگان برق ،ساتبا، سرمایهگذاران، شرکتهای پذیرفتهشده در بورس، سازمان بورس و اوراق بهادار، کارگزاران بورس ، نهادهای نظارتی و تنظیمگر.
فواید ایجاد تالار بورس سبز چه مواردی می باشد؟
ایجاد تالار بورس سبز میتواند منجر به بهبود کلی ساختار بازار سرمایه، افزایش اعتماد عمومی و جذب سرمایههای جدید شود، که در نهایت به توسعه اقتصادی و پایدار جامعه کمک خواهد کرد. اثرات جانبی این طرح به صورت فراگیر خواهد بود و در کنار ایجاد فرصتهای شغلی جدید در کشور و حمایت از سرمایه گذاران بخش خصوصی در حوزه نیروگاههای تجدیدپذیر سبب میشود تا با ایجاد انگیزه و جذب سرمایه گذاران جدید در حوزه توسعه منابع پاک، گام بلندی در جهت گذار انرژی و کاهش آلودگی کشور برداشته شود. برخی از این فواید عبارتند از:
1- کاهش تعهدات دولت به نیروگاه های تجدیدپذیر، با توجه به خرید برق تجدیدپذیر از نیروگاه ها در بورس، میزان تعهدات دولت در پرداخت به نیروگاههای تجدیدپذیر به عنوان خریدار تضمینی برق آنها کاسته شده است.
2- اطمینان صنایع از تامین برق، صنایعی که برق خود را از تابلو برق سبز خریداری می کنند، مشمول برنامه های مدیریت مصرف بار در دوره اوج بار نمی شوند.
3- نقدشوندگی سریع هزینه تولید برق، نیروگاههای تجدیدپذیر از طریق پیش فروش برق درآمد خود را کسب می نمایند که پیش تر به واسطه نرخ خرید تضمینی پایین دچار مشکلات شدید مالی می شدند.
4-ارتقای رقابتپذیری بینالمللی ، با پیشروی در زمینه استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر و پایبندی به استانداردهای زیستمحیطی، کشورها میتوانند موقعیت رقابتی خود در بازارهای بینالمللی را بهبود بخشند
5- تشویق به نوآوری و فناوریهای جدید ، تالار برق سبز میتواند سرمایهگذاری در پروژههای نوآورانه و فناوریهای انرژی تجدیدپذیر را تشویق کند، که به پیشرفت تکنولوژی و بهبود کیفیت زندگی کمک
میکند
6-جذب سرمایههای جدید، جلب توجه سرمایهگذاران به پروژههای سبز و پایدار، که میتواند منابع مالی جدیدی را به بازار جذب کند و رشد اقتصادی را تقویت کند
7-تقویت اقتصاد سبز، خلق فرصتهای شغلی جدید در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر و پروژههای زیستمحیطی، که به توسعه پایدار و تقویت اقتصاد سبز کمک میکند
این فواید میتوانند به ایجاد یک ساختار اقتصادی و اجتماعی پایدارتر، کارآمدتر و سالمتر در حوزه تامین برق از نیروگاههای تجدید پذیر کمک کنند که نه تنها به نفع محیط زیست، بلکه به نفع همه ذینفعان بازار و جامعه نیز خواهد بود.