ایمان رحمتی مدیر مطالعات و پایش بازار برق شرکت مدیریت شبکه برق ایران یکی از نمایندگان جمهوری اسلامی ایران برای شرکت در اجلاس وزرای انرژی بریکس بود که در اوایل مهر ماه سال جاری در کشور روسیه برگزار گردید. بر این اساس گفتگویی با ایشان انجام شده تا از دستاوردهای این سفر بیشتر آگاه شویم.
1- محور اصلی سفر به روسیه چه بود؟
در مجموع چهار دسته نشست در اوایل مهرماه در مسکو روسیه برگزار می گردید:
a. سومین نشست کارشناسان ارشد انرژی
b. نشست وزرای انرژی بریکس
c. نشست کمیته تحقیقاتی ERCP
d. نشست مجمع جوانان انرژی بریکس
بنابر برنامه ریزی های از پیش انجام شده، من در در دو مورد اول نشستها حاضر بودم. متاسفانه در نشست های سوم و چهارم نمایندگانی از ایران حاضر نشدند.
2- چه جلساتی با چه کشورهایی و در چه سطحی در آنجا برگزار شد؟
در جلسه کارشناسان ارشد نوعاً مدیران رده میانی حوزه انرژی از کشورهای عضو حاضر بودند. در نشست وزرا نیز غیر از کشور برزیل که به دلیل بروز آتش سوزی های فراگیر در برزیل وزیر انرژی نتوانسته بود در اجلاس حاضر شود و سفیر آن کشور عالیترین عضو حاضر بود، سایر کشورها در رده معاون وزیر و وزیر در نشست حاضر بودند. البته وزیر انرژی هندوستان و وزیر انرژی اتیوپی به صورت مجازی و برخط در نشست حضور داشتند. از روسیه، ایران، آفریقای جنوبی، و مصر وزرای انرژی حاضر بودند. البته لازم به ذکر است که از مصر دو وزیر (وزیر برق و تجدیدپذیر، و وزیر نفت و مواد معدنی) در اجلاس وزرا شرکت کردند.
3- جلسات این دور از اجلاس چه تفاوتهایی با نشست قبلی داشت؟
اساساً این سفر نسبت به سفر پیشین هم از دستور کار متفاوت و هم سطح متفاوتی برخوردار بود. این مرتبه نشستها عمدتاً بر حول محور نهایی سازی برونداد فعالیتهای مشترک ماه های گذشته تمرکز داشت.
4- نتایج نهایی اجلاس چه بود؟
در این نشست، که در عالیترین سطح برگزار شد، گزارش "گذار به عدالت انرژی" که نتیجة همکاری و مشارکت چندماهه کشورهای عضو بود تقریبا نهایی گردید و تنها بخش مربوط به کشور هندوستان باقی مانده که نمایندگان این کشور اطمینان دادند در ظرف یک ماه آینده این نقصان را کامل خواهند کرد. همچنین علیرغم برخی کش و قوسهای دیپلماتیک، بیانیه وزرای انرژی، که به عنوان یک سند سطح بالا در بریکس شناخته میشود، به تصویب وزرای انرژی رسید.
5- چه برنامه هایی برای آینده بریکس مدنظر است؟
جدای از نشست های عمومی بیان شده، وزیر محترم نیرو جلسات دوجانبه ای نیز با معاون وزیر چین، وزیر انرژی روسیه، وزیر انرژی آفریقای جنوبی و وزیر انرژی پاکستان داشتند که توافقاتی نیز حاصل آمد که جزئیات آن احتمالا به مرور از مراجع رسمی اعلام خواهد شد.
6- آیا در زمینه تبادل تجربیات در حوزه بازار برق مذاکراتی با نمایندگان سایر کشورها داشتید؟ نتیجه چه بود؟
افزایش همکاری با سایر نهادهای شناخته شده بین المللی یکی از رویکردهایی است که اکثر کشورهای عضو بر آن تاکید دارند. به عنوان نمونه انعقاد یک تفاهم نامه میان ERCP به عنوان بازوی تحقیقاتی بریکس و مجمع کشورهای صادرکننده گاز (GECF) یکی از محورهایی است که از چند ماه پیش در مجموعه بریکس دنبال می گردید و ما هم ضمن هماهنگی با مجموعة وزارت نفت، به طور جد هم در جلسات پیشین و هم در سومین نشست کارشناسان ارشد از انعقاد این تفاهم نامه دفاع کردیم. علیرغم موافقت عموم کشورهای عضو بریکس، به دلیل مخالفت هندوستان، تصمیم گیری در خصوص انعقاد این تفاهم نامه به جلسات آینده موکول گردید.
یک محور دیگر در فعالیتهای حوزة بریکس، مشارکت در کمیتههای تحقیقاتی ERCP است. با توجه به ظرفیت دانشی در ایران و همچنین ضرورت دستیابی به تکنولوژی برای رشد صنعت انرژی در کشور، مشارکت در این کمیتههای تحقیقاتی میتواند برای کشور حائز اهمیت باشد. از این منظر ضروری است که کشورمان نسبت به تعیین کمیتههای مورد نظر خود و اعلام آمادگی برای مشارکت در آنها و تعیین نفرات و نمایندگان ایران در هر یک از آنها اقدام نماید که برای این امر جلسات شور و مشورتی هم برگزار گردیده و انشالله به زودی این امر محقق میشود.