Page 36 - paeez-96
P. 36
گزارش فصلی بازار برق ایران -پاییز 34 96شرکت مدیریت شبکه برق ایران دانستنیهای بازار برق
مقایسه مکانیز مهای حراج PABو UPدر بازارهای برق
بـرای خریـد و فـروش یـک کالا از دیربـاز ،بشـر مکانیز مهـای مختلفـی را طراحـی نمـوده اسـت .منطـق حاکم
بـر ابتدای یتریـن ایـن مکانیز مهـا ،هنـوز هـم در جوامـع بشـری حاکـم اسـت و فقـط ابزارهـای مـورد اسـتفاده
و سـرعت و حجـم معامـات نسـبت بـه گذشـته تغییـرات چشـمگیری داشـته اسـت .یکـی از ایـن مکانیز مهای
طراحـی شـده ،حـراج اسـت .لغـت حـراج شـاید بـه اشـتباه فقـط حالـت فـروش یـک کالا را در ذهـن تداعـی
کنـد کـه درآن یـک حـراج گـذار ،قیم تهـا را بـه طـور صعـودی از خریـداران دریافـت کـرده و در نهایـت کالا
را بـه گرا نتریـن پیشـنهاد م یفروشـد .در واقـع ایـن حالـت بخـش کوچکـی از انـواع حرا جهـای موجـود را
تشـکیل م یدهـد .حرا جهـا هـم بـرای خریـداران (ماننـد مفهـوم آشـنای حـراج در ذهـن مـا) و هـم بـرای
فروشـندگان برگـزار م یشـوند .در حـراج بـرای فروشـندگان ،در واقـع فروشـندگان بـرای فـروش یـک کالا رقابت
م یکننـد و بـه طـور مثـال در نوعـی از ایـن حـراج ،قیمـت کالا بـه صـورت نزولـی توسـط فروشـندگان اعـام
م یشـود تـا مدیـر حـراج بدلیـل توافـق یـک خریـدار بـر روی قیمـت پیشـنهادی ختـم حـراج را اعـام نمایـد.
در بازارهـای بـرق نیـز مکانیـزم حـراج بـه اجـرا گذاشـته م یشـود .در بعضـی مـوارد حـراج دو سـویه اسـت ،بـه
عبـارت دیگـر هـم بـرای فروشـندگان و هـم بـرای خریـداران بـه طـور همزمـان حـراج برگـزار م یشـود .بـه
عنـوان مثـال در بـازار ،PJMحـراج دوسـویه اسـت .در برخـی از بازارهـا حـراج بـه صـورت یکسـویه برگـزار
م یشـود .بـه طـور مثـال در ایـران ،حـراج فقـط بـرای فروشـندگان برگـزار م یشـود و خریـداران از طریـق
یـک وکیـل (شـرکت مدیریـت شـبکه بـرق ایـران) فقـط مقـدار تقاضـا را اعـام م یکننـد .سـپس ایـن وکیـل
از طـرف خریـداران میـزان انـرژی مـورد نیـاز را خریـداری م ینمایـد ،در واقـع در حـراج یـک سـویه بـرای
فروشـندگان در بـازار بـرق ،هیـچ قیمتـی از سـوی خریـداران پیشـنهاد نم یشـود.
مکانیز مهـای مختلفـی بـرای اجـرای حـراج در بازارهـای مختلـف وجـود دارد و دسـت هبند یهای مختلفـی
نیـز بـرای آن ارایـه شـده اسـت .از آن جملـه م یتـوان بـه حرا جهـای قیمـت اولیـه 1یـا ثانویـه 2بـا پیشـنهاد
مخفـی اشـاره کـرد .دسـته بنـدی دیگـر حرا جهـا را بـه انـواع انگلیسـی و آلمانـی تقسـیم بنـدی م یکنـد.
موضـوع مهـم دیگـری کـه باعـث دسـت هبندی حرا جهـا م یشـود نحـوه پرداخـت پـول بـه برنـدگان حـراج
( بـه طـور مثـال در مـورد حـراج بـرای فروشـندگان) اسـت .از ایـن دیـدگاه حرا جهـا را م یتـوان بـه دو نـوع
پرداخـت بـر اسـاس پیشـنهاد 3 PABو پرداخـت بـا قیمـت یکسـان 4 UPتقسـیم بنـدی کـرد .یـک حـراج
بـرای فروشـندگان را در نظـر بگیریـد (ماننـد آنچـه کـه در بازارهـای pool basedمطـرح شـد) .در صورتـی که
بـه برنـدگان حـراج ،صـرف نظـر از اینکـه چـه قیمتـی را پیشـنهاد دادهانـد ،بـه ازای هـر واحـد انـرژی ،قیمـت
بـازار پرداخـت شـود مکانیـزم حـراج UPاسـت و در صورتـی کـه خریـد انـرژی از فروشـندگان بـر اسـاس
قیم تهـای پیشـنهادی خودشـان انجـام گیـرد ،مکانیـزم حـراج PABخواهـد بـود.
1. First price sealed bid auctions
2. Second price sealed bid auctions
3. Pay as bid
4. Uniform price