Page 57 - spring1400
P. 57
دانش در حوزه بازار برق آشنایی با ساختار صنعت برق روسیه (بخش ششم)
در پنـج نسـخه قبلـی فصلنامـه بـازار بـرق ،تاریخچـه تجدیـد سـاختار در کشـور روسـیه و سـاختار کلـی
صنعـت بـرق آن معرفـی شـد و در خصـوص بـازار عمدهفروشـی بـرق در ایـن کشـور توضیحاتـی ارایـه شـد.
در نسـخه پنجـم بـه معرفـی بسـترهای مختلـف معاملـه بـرق در روسـیه پرداختـه شـد .در ایـن نسـخه از
فصلنامـه نیـز سـازوکار قمی تگـذاری در بـازار روز قبـل و همچنیـن مسـائل مربـوط بـه بـازار ظرفیـت در
روســیه مطــرح م یشــود.
سازوکارقيم تگذاریدربازارعمدهفروشیبرق
در سـالهای اخیـر ،بـه دلیـل کاهـش سـهم قراردادهـای تنظیـم شـده ،بـازار روز قبـل و بـازار تعـادل نقـش
تعیی نکننــدهای در قیم تگــذاری بــرای مشــترکین بــرق در روســیه داشــت هاند .در قوانیــن جــاری بــازار
عمدهفروشـی بـرق ،در بازارهـای لحظـ های سـازوکار قیم تگـذاری حاشـی های محلـی برقـرار اسـت .قیمتهای
تعادلـی کـه ب هصـورت سـاعتی تعییـن م یشـوند ،قیمـت درخواسـتی آخریـن عرض هکننـده (گرانتریـن آنها)51 ،
بـر اسـاس نتایـج رقابـت در برنامـه مبـادلات (همـان برنامـه بـازار روز قبـل) اسـت .به ایـن ترتیـب از تقاطع
عرضـه و تقاضـا قیمـت تعییـن می شـود.
بازارظرفیت
بـازار ظرفیـت سـازوکاری اسـت کـه عمومـاً توسـط دولتهـا بـرای تـداوم در افزایـش ظرفیـت و جلوگیـری
از کاهـش و کمبـود در عرضـه ایجـاد م یشـود .ایـن بـازار عمومـا در تمامـی مناطـق اجـرا م یشـود تـا در
زمانهـای اوج بـار بتوانـد ظرفیـت احـداث شـده و قابـل بهرهبـرداری را بـا توجـه بـه عـدم قطعیتهـای موجود
افزایـش دهـد .ایـن بـازار در راسـتای بـازار مبـادلات بـرق فعالیـت نمـوده و در صـورت افزایـش بیشـتر
عـدم قطعیتهـا ماننـد تولیـدات تجدیدپذیـر(بـادی و خورشـیدی) ایـن نـوع سـازوکارها اهمیت بیشـتری نیز
خواهنـد داشـت .در ایـن سـاختار عرض هکننـدگان ظرفیـت بـا توجـه بـه میـزان پرداختـی بـه آنهـا بایـد
قابلیـت ارایـه تـوان در بـازه قـرارداد را داشت هباشـند .هـدف اصلـی بـازار ظرفیـت جبـران هزین ههـای ثابـت
تولیـد و در نتیجـه افزایـش انگیزههـای سـرمای هگذاری اسـت .ایـن سـازوکار هنگامـی مـورد نیـاز اسـت
کـه قیمـت انـرژی (تنظیـم شـده یـا رقابتـی) بـه انـدازهای بـالا نیسـت کـه در بلندمـدت بتوانـد بازگشـت
سـرمای هگذاری را تضمیـن کنـد .بـازار ظرفیـت روسـیه ،توسـط بهرهبـردار سیسـتم در سـال 2013مبتنـی
بـر تراکـم شـبکه وتحلیلهـای قابلیـت اطمینـان سیسـتم ،طراح یشـده و در حـال حاضـر نیـز توسـط ایـن
نهـاد سـازماندهی م یشـود .در بـازار ظرفیـت بـرای ایجـاد ظرفیـت تولیـدی توسـط بازیگـران ،قراردادهـای
بلندمـدت و همچنیـن حراجهایـی درنظرگرفتـه م یشـود تـا بازیگـران توانایـی انجـام مبـادلات را بـه صورت
کوتاهمـدت ،میا نمـدت و بلندمـدت داشـته باشـند .بـا توجـه بـه بـازار ظرفیـت طراحـی شـده در روسـیه
تاکنـون (سـال )2017بالـغ بـر 28گیـگاوات ظرفیـت در این کشـور ایجاد شـده اسـت کـه حاکـی از کارایی
ایـن بـازار در نیـل بـه اهـداف تعییـن شـده اسـت .هما نگونـه کـه قبـا اشـاره شـد ،بـازار ایـن کشـور در
سـال 2011میـادی بـه شـکل کامـل آزادسـازی شـد .در آن زمـان بـه دلایـل مختلـف ،مشـوق و محرکـی
بـرای افزایـش ظرفیـت در جهـت بـالا بـردن قابلیـت اطمینان شـبکه قـدرت وجـود نداشـت .ازایـ نرو تلاش
سیاســ تگذاران و برنام هریــزان بــر ایــن شــد کــه در کنــار بــازار بــرق ،بــازار ظرفیــت نیــز ایجــاد شــود.