Page 61 - 1395-1397
P. 61
چالشها ،فرصتها و دورنمای چالشها ،فرصتها و دورنمای بازار برق ایران
بازار برق ایراندر ایـن بخـش نگاهـی کلـی بـه بـازار بـرق ایـران شدهاسـت و عواملـی کـه زمینـه سـاز بـروز چالـش و
فرصـت در آن م یباشـد مـورد بررسـی قـرار گرفت هانـد.
بـازار بـرق ایـران بـه منظـور بـرآورده کـردن اهدافـی کـه در ادامـه به چنـد مـورد از آنها اشـاره شدهاسـت،
راهانـدازی گردیـد .حـال سـوال اصلـی اینجاسـت کـه بعـد از گذشـت بیـش از یـک دهـه از فعالیـت ایـن
بـازار براسـتی ایـن مجموعـه تـا چـه میـزان بـه اهـداف مـورد نظـر نزدیـک شدهاسـت؟
اولیـن هـدف از تاسـیس بـازار بـرق بهبـود بهـرهوری اقتصـادی در صنعـت بـرق اسـت .بـه عنـوان نمونـه
م یتـوان تعـداد پرسـنل نیروگاههـای خصوصـی و دولتـی را مقایسـه نمـود و یـا بـه تخصیـص غیربهینـه
منابـع در بخـش دولتـی و یـا نحـوه مدیریـت نقدینگـی در ایـن بخـش اشـاره نمـود .همچنیـن بـه عنوان
مـوردی دیگـر م یتـوان بـه ذخیـره غیرضـروی اقـام در بخـش دولتـی بـدون توجـه بـه طـول عمـر آنهـا
اشـاره کـرد و ایـن حالیسـت کـه در محـل دیگـری بـا کمبـود همـان اقـام مواجـه هسـتند.
هـدف دوم از تاسـیس بـازار بـرق ایجـاد شـفافیت در هزین ههـا و تقویـت اثـر بخشـی پارامترهـای اقتصادی 5615
در تصمی مگیریهـا م یباشـد.
چالشهای بازار برق ایران
در ادامه به معرفی و بررسی برخی از چالشهای مجموعه بازار برق ایران پرداخت هشدهاست:
-1برخـی از مالکیـن نیروگاههـا بـه مسـائل بهرهبـرداری آگاه نبـوده و دارای تجربـه فنـی ایـن حـوزه
نیستند .
-2در برخـی مـوارد نیروگاههـا بـه هنـگام خصوص یسـازی بـه صـورت رد دیـون واگـذار شـدهاند .ایـن
نـوع واگـذاری ممکـن اسـت موجـب بـروز اختـاف میـان مالکیـن و بهرهبـردار گردیـده و در نتیجـه باعث
ایجـاد اختـال در ادامـه فعالیـت نیروگاه شـود.
-3ثابــت مانــدن نرخهــای پایــه در بــازار بــرق کــه موجــب نارضایتــی ســرمای هگذاران بخــش تولیــد
شدهاســت.
-4مشـترکین بـالای 5مـگاوات دارای قـرارداد اتصـال ،م یبایسـت بـرق را بـا قیمـت تمـام شـده خریداری
م یکردنـد کـه در حـال حاضـر جه تدهـی معکـوس در خصـوص ایـن مشـترکین صـورت گرفت هاسـت.
ایـن موضـوع خـود ناشـی از عواملـی بـه شـرح ذیل اسـت:
توافـق طرفیـن معامـات خـارج از بازارعمدهفروشـی بـرق در بسـیاری از ایـام سـال ،بـر سـر نرخهایـی
پایی نتــر از تعرف ههــای مصــوب.
نیروگاههـا گاهـی بـه منظـور تامیـن نقدینگـی ،مجبـور بـه عرضـه برق بـا قیمتی کمتـر از قیمـت تمام
شـده هستند.
-5چالـش دیگـر موضـوع نقدینگـی اسـت کـه توانایـی پرداخـت بهنـگام مطالبـات نیروگاههـا وجـود
نـدارد .لـذا بـه آنهـا اعـام م یگـردد کـه بـه جـای پرداخـت مطالبـات بـا سـازما ن خصوص یسـازی و
امورمالیاتـی تهاتـر صـورت خواهدگرفـت .کـه ایـن شـیوه پرداخـت سـد بزرگـی در مسـیر توسـعه ایـن
صنعـت اسـت و همچنیـن همانطـور کـه در بـالا نیـز بـه آن اشـاره شـد این شـیوه پرداخـت ،موجـب دور
شـدن بـرق از قیمـت تمـام شـده و حقیقـی ،بـه منظـور تامیـن نقدینگـی خواهـد شـد.
-6وجود روشهای مختلف پرداخت به نیروگاهها (نقدی ،اسناد خزانه ،تهاتر و حواله ارزی).